MOST WANTED
Een eeuw geleden was de variatie aan rassen in de Nederlandse land- en tuinbouw een stuk groter dan vandaag de dag. Veel van deze rassen zijn opgeslagen bij genenbanken, zodat nuttige eigenschappen die in deze rassen aanwezig kunnen zijn worden behouden en bijvoorbeeld in veredeling kunnen worden ingezet.
Er is ook een deel van de oude Nederlandse groenterassen waarvan we weten dat ze er zijn geweest, maar nergens meer te vinden zijn. Van 50 erfgoedrassen ontbreekt het materiaal nog, waaronder de 5 Most Wanted.
5 Most Wanted erfgoedrassen
Lange Holkruin: Deze pastinaaksoort heeft een grote, vlezige witte wortel met een ingezonken kruin. Ook bekend onder de naam 'Utrechtsche Platkop'.
Selectie Wassenaar: Geelvlezige koolraap met paarse of bronskleurige kop en een dunne hals. Heeft een ronde tot ovale vorm.
Kennemerland: Deze netmeloen is geteeld onder platglas en ontstaan uit een kruising met Karbonkel.
Dikke Leidsche Winter: De meest winterharde prei uit de vorige eeuw, gekenmerkt door blauwgroen en breed blad met een late rijping.
Delftsche Groene Kortpoot: Deze bloemkool is klein van stuk en vroeg oogstbaar. De kleur van de kool zou zwavelgeel zijn, groeiend op een korte stronk (of poot).
> Dit erfgoedras is inmiddels terecht!
Herken jij een ras uit de most wanted? Of heb je nog oude rassen in je tuin die hier niet bijstaan maar die niet meer voorkomt en er wel bij zou moeten staan? Of een verhaal of recept met dat ene specifieke groenteras? Laat het ons weten!
Welke rassen zijn er nog meer vermist?
Bladgewassen
- Kardoezen (kropsla)
- Deventer Groene (spinazie)
- Limburger Winter Rondzaad (spinazie)
- Utrechtsche Winter (spinazie)
- Venlosche Winter Rondzaad (spinazie)
- Geelgroene Italiaansche (veldsla)
- Goudblad (veldsla)
- Gewone Witloof (witlof)
Koolgewassen
- Deensche Winter (witte kool)
- Delftsche Groene Kortpoot (bloemkool)
- Deventer Zwarte (rode kool)
- Langendijker Donkerroode Vroege Herfst (rode kool)
- Langendijker Late Donker Rode Winter (rode kool)
- Marschländer Frühspitz (spitskool)
- Nunhem's Kolom (spruitkool)
- Streeker Late Reuzen (bloemkool)
- Utrechtse Groote Echte (bloemkool)
- Vroege Kortpoten (bloemkool)
- Zesweeksche (bloemkool)
- Selectie Born (koolraap)
- Selectie Wassenaar (koolraap)
Stengelgewassen
- Limburgia (asperge)
- Lucullus (asperge)
Vruchtgewassen
- Kennemerland (meloen)
- Westlandsche Dubbele Net (meloen)
- Epicure (tomaat)
Graan en graanachtigen
- Blanc de Lande (mais)
- Pettender Goldflut (mais)
- Virginia paardetandmais (mais)
- Zeeuwsche (rogge)
- Clever-Hochland Weizen (tarwe)
- Oldambster (tarwe)
Peulvruchten
- Slagzwaard Met Draad (boon)
- Volgers (boon)
- Zeeuwse kortstro (erwt)
- Zoete Gele Lupine (lupine)
Ui-achtigen (Allium)
- Brabantsche Winter (prei)
- Dikke Leidsche Winter (prei)
- Groningse Sjalot (sjalot)
- Ouddorpse Bruine (sjalot)
Wortel- en knolgewassen
- Erfurter (radijs)
- Vuurkogel (radijs)
- Donkerroode Bontbladige (rode biet)
Overig
- Hora (boekweit)
- Staphorster (boekweit)
- Veenboekweit (boekweit)
- Negro wikken (wikke)
Wat gebeurt er met ingezonden zaden en informatie?
Staat er op deze pagina een verdwenen erfgoedras waarvan je denkt dat deze nog ergens te vinden is? Of heb je informatie over oude rassen op deze website? Neem contact met ons op!
Zaden van oude rassen
De genenbank van Nederland - het CGN - heeft speciale faciliteiten om zaden zo lang mogelijk te bewaren en levend te houden. Wanneer je zaden van een oud ras hebt, kun je dit aan het CGN laten weten en krijg je informatie of je deze naar de genenbank kan sturen. Vervolgens wordt er getest of deze zaden nog kiemkrachtig zijn. Als dit het geval is, worden de planten
vermeerderd en wordt er gekeken of het ras aan de oude beschrijvingen voldoet om de rasechtheid te waarborgen. Vervolgens worden de zaden die de plant produceert geoogst, opgeslagen in de genenbank bij -20⁰C en aan de erfgoedrassenwebshop toegevoegd. Zo wordt het beschikbaar voor alle moestuinierders die dit ras zouden willen kweken.
Oude wijsheid
Naast het bewaren en toegankelijk maken van de zaden van oude groenterassen, is de informatie hierover ook van waarde. Hoe werd een specifiek ras vroeger geteeld? Welk recept gebruikte je oma altijd voor die ene erwt? Dit is deel van de bio-culturele waarde van deze oude rassen die we hiermee kunnen verzamelen, bewaren en delen.